Czym jest makulopatia?
Makulopatia to ogólne określenie schorzeń plamki żółtej – niewielkiego obszaru w centralnej części siatkówki oka, odpowiedzialnego za ostre i szczegółowe widzenie. Plamka żółta umożliwia czytanie drobnego druku, rozpoznawanie twarzy oraz dostrzeganie subtelnych różnic kolorystycznych. Jej uszkodzenie prowadzi do zaburzeń widzenia centralnego, co w znacznym stopniu wpływa na jakość życia pacjentów. Najczęstszą formą makulopatii jest tzw. zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem (AMD), ale istnieją też inne typy, np. polekowe czy cukrzycowe.
Przyczyny i objawy makulopatii
Makulopatia może być spowodowana różnorodnymi czynnikami. W przypadku AMD najważniejszą rolę odgrywają procesy starzenia się organizmu oraz uwarunkowania genetyczne. Istnieje również zależność między rozwojem choroby a paleniem tytoniu, otyłością, nadmierną ekspozycją na promieniowanie słoneczne czy dietą ubogą w antyoksydanty. W przypadku makulopatii cukrzycowej kluczowy jest długotrwale podwyższony poziom cukru we krwi, prowadzący do uszkodzenia naczyń krwionośnych siatkówki.
Głównymi objawami makulopatii są pogorszenie ostrości widzenia centralnego, problemy z czytaniem czy rozpoznawaniem twarzy, a także zniekształcenie lub falowanie linii prostych. Pacjent może zauważyć plamy lub cienie zasłaniające centralną część pola widzenia. Wczesne stadia choroby bywają jednak trudne do zauważenia, dlatego profilaktyczne badania okulistyczne są kluczowe.
Leczenie i profilaktyka
Leczenie makulopatii zależy od jej przyczyny. W przypadku AMD stosuje się iniekcje do ciała szklistego (inhibitory VEGF), które hamują wzrost patologicznych naczyń krwionośnych. Czasem pomocna jest laseroterapia, a także suplementacja luteiną i zeaksantyną. W makulopatii cukrzycowej kluczowe jest utrzymanie prawidłowego poziomu glukozy we krwi oraz leczenie zmian w naczyniach siatkówki.
Profilaktycznie warto dbać o zdrową dietę, bogatą w przeciwutleniacze, unikać długotrwałego narażenia na silne światło słoneczne, nosząc okulary z filtrem UV, a także rzucić palenie. Regularne wizyty u okulisty pozwalają wykryć wczesne zmiany i zapobiec dalszemu uszkodzeniu wzroku.
